23 juni 2016 / Taal
Toegegeven: de meeste schrijfregels die je ooit leerde op school, moet je nooit meer vergeten. Zorg voor structuur in je tekst, lange afstandslopers zijn niet hetzelfde als lange-afstandslopers, en het kofschip vervoert t(hee) – om maar eens een paar voorbeelden te noemen. Inmiddels kunnen er echter ook wel wat tips overboord. Bijvoorbeeld omdat de tipgever vasthoudt aan wijsheden uit grootmoeders tijd – toen we nét niet meer in hiërogliefen schreven, maar het internet ook nog lang niet zijn intrede had gedaan. Hieronder vijf schrijfregels die je vast weleens gehoord hebt. Maar zijn ze feit of fabel?
Eén van de oeroude wetten in de schrijverswereld: het doel van communicatie is dat je boodschap overkomt. En het gebruik van veel jargon komt de duidelijkheid van je tekst meestal niet ten goede. Feit! Maar onderzoek wel grondig wat in jouw branche precies jargon is. Ga eens in gesprek met je klantenserviceafdeling, of andere collega’s die veel klantcontact hebben, en ontdek welke termen je doelgroep gebruikt. Een Google-keywordanalyse helpt ook. Misschien heb je sommige begrippen altijd wel ten onrechte vermeden.
Dit is een rare tip, als je het mij vraagt. Een fabel. Het is veel belangrijker dat je als bedrijf op een consistente manier communiceert. Spreek jij je klanten in face-to-face-gesprekken of aan de telefoon altijd aan met ‘je’ en ‘jij’? Begin een mail dan niet ineens met ‘Geachte heer X’. Je doelgroep moet jou herkennen in je schrijfstijl. En dat gaat je niet lukken als je op papier een andere taal hanteert.
Al meer dan eens heb ik gehoord ‘Een zin mag je toch nooit met En beginnen?’ Een antwoord op mijn wedervraag ‘Waarom dan niet?’ heb ik nooit gekregen. Waarom zou je maar door en door schrijven en alles wat je wilt zeggen in één zin proppen en zo je zin onnodig lang en dus onleesbaar maken met als enige reden dat je een ooit geleerde regel niet wilt breken? Deze antieke tip sluit een beetje aan op de fabel hiervoor. Mensen praten nu eenmaal niet zonder adempauze. Je kunt een zin dus prima beginnen met ‘En’ om informatie op te splitsen. En om ergens nadruk op te leggen. En om pauzes aan te brengen in een opsomming. Dus: een zin die begint met ‘En’? Nou en?
Deze tip hoor je vooral steeds meer in dit digitale tijdperk. Zeker niet onterecht, want met de overload aan informatie die een internetgebruiker elke dag over zich heen krijgt, moet je wel zien op te vallen. Dit is dus een feit. Maar persoonlijk vind ik niets irritanter dan een kop die iets totaal anders belooft dan wat je krijgt. Deze clickbait-generator geeft geinige voorbeelden. En dat is ook iets typisch eenentwintigste-eeuws: onbelangrijk nieuws in een headline opblazen tot iets wat je ogenschijnlijk niet mag missen. Het gebruik van zulke koppen op social media levert misschien meer traffic naar je website op, een Google-search leert me ook dat de irritatie hierover bij veel mensen groot is. In je poging een aantrekkelijke kop te schrijven, kun je dus ook doorslaan.
Een fabel, vind ik. Uit onderzoek blijkt inderdaad dat onze hersenen zinnen met deze lengte het best verwerken. Dat wil echter niet zeggen dat je hele tekst daaruit moet bestaan. Afwisseling is de sleutel tot een lekker leesbare tekst. Vergeet om die reden ook de schrijftip dat je zinnen per se compleet moeten zijn. Daarmee bedoel ik dat een zin niet altijd een onderwerp, een persoonsvorm en een lijdend voorwerp nodig heeft. De kunst van het weglaten kan heel effectief zijn. Probeer maar.
Waar het op neer komt, is dat regels soms best gebroken mogen worden. Was het niet Picasso die zei: Learn the rules like a pro, so you can break them like an artist? En hij is er ook niet bepaald slechter van geworden…
Lastig om die grenzen te bepalen? Wij helpen graag! Met onze eindredactie-pen voorzien we je tekst van bruikbare tips. Mail ons op info@contentbureau.nl of bel naar 030 2080059.
Headerafbeelding: Pixabay