7 juli 2016 / Copywriting
Tijdens het EK hoorde ik het woord ‘hooligan’ voorbijkomen. Het duurde even voordat ik op de Nederlandse variant van het woord kwam. Voetbalvandaal. Klinkt toch anders. Dat zette me aan het denken. Want net zoals een coach weloverwogen zijn beste spelers in het veld zet, kiest een copywriter dagelijks met grote zorgvuldigheid de meest geschikte woorden uit zijn repertoire. Stel je je Engelse topper op? Of scoor je beter met het Nederlandse team? Over het algemeen zijn copywriters onpartijdig en geldt: laat het afhangen van de situatie. En wel om de volgende vier redenen.
‘De afwisseling maakt het leuk’. Bij voetbal zorgt een ander rugnummer soms voor een verrassende wending; in de taal een synoniem. Zeker als je dat woord vaker moet gebruiken in dezelfde tekst. Dan wissel je doelpunt bijvoorbeeld af met goal of schop met kick. Fijn dat het kan dus. Niet overtuigd? Control-F bijvoorbeeld eens in deze blog hoe vaak het woord ‘woord’ voorkomt. Veel te vaak. Was toch veel beter geweest als er nog een ander woord voor was?
Op kantoor hoor je ons vaak ‘mand!’ of ‘moet korter’ roepen. Een andere manier om te zeggen dat het aantal woorden fors ingeperkt moet worden of dat de tweet te lang is en er een flink aantal tekens geschrapt moet worden. En wat is er dan handiger dan kortere synoniemen gebruiken? Juist. Die synoniemen zijn vaak de Engelse variant van het Nederlandse woord. Voor je beeldvorming: een Engelse tekst is zo’n tien procent korter dan een Nederlandse tekst.
In sommige gevallen is de keuze makkelijk: er is geen Nederlandse vertaling voor. Ken jij bijvoorbeeld een Nederlandse variant voor de IT-term cloud? Juist. Veel Engelse leenwoorden worden uiteindelijk opgenomen in het Nederlands. En soms is het maar beter ook dat er geen Nederlandse variant op wordt bedacht. Neem onze zuiderburen. In Vlaanderen wordt surfen ook wel plankzeilen genoemd, is een punaise een duimspijker en een airbag een botsballon. Duidelijk is het wel, maar mooi? Niet echt. Sorry, Belgische collega’s.
Het Engels heeft veel termen die preciezer kunnen aanduiden wat je bedoelt dan het Nederlands. Zo kan het Nederlandse woord wissen ook gebruikt worden voor het uitvegen van een schoolbord; het Engelse deleten duidt aan dat het gaat om iets wissen van bijvoorbeeld een computer. En soms past een Nederlandse variant gewoonweg niet bij de Engelse. Dat geldt natuurlijk ook voor leenwoorden uit andere talen. Zo klinkt het woord kroeg heel anders dan het Franse café. Toch?
Voordat je enthousiast het veld op rent: er zijn wel een aantal spelregels die je moet kennen. Gebruik je een Engelse term die niet veel voorkomt? Zet deze dan eerst cursief of tussen aanhalingstekens om hem aan de lezer te introduceren. En licht de term vervolgens kort toe. Is een (gedeeltelijk) Engelse samenstelling ingeburgerd in het Nederlands? Dan kun je deze aan elkaar schrijven: cloudapplicatie of managementteam – in plaats van cloud applicatie en management team. Over het algemeen geldt: is er een veelgebruikte Nederlandse variant? Gebruik deze.
Veel Nederlanders hebben een grote hekel aan het Engels, omdat ze vinden dat het de Nederlandse taal vervuilt. Ook zorgt managementtaal volgens een aantal voor een negatieve connotatie van het Engels. Meeting in plaats van vergadering, call in plaats van telefoongesprek en invite in plaats van uitnodiging. Mensen vinden het interessantdoenerij. Ben jij fan? Ofwel liefhebber? En ontvang jij regelmatig een rode kaart voor je woordkeuzes? Wij helpen je graag met je voorselectie, tussentijdse wissels en nabeschouwing. Als je fluit reageren we misschien niet, maar wel als je ons belt, mailt of een berichtje stuurt via Facebook, Twitter of LinkedIn!
Headerafbeelding: Pixabay.