25 juli 2016 / Engels
Als content creator ben je niet alleen bezig met het creëren van volledig nieuwe teksten, maar ook met andere zaken: een Engelse tekst vertalen naar het Nederlands bijvoorbeeld, of andersom. Al is het alleen maar voor een legal check waarbij de klant op de hoogte wil blijven van wat er in Nederland voor of over hem wordt gepubliceerd. Als contentcreator met een masterdiploma Vertalen op zak, hierbij vier adviezen die ik tijdens het vertalen nooit vergeet.
Ik herinner me nog een college van mijn opleiding Engelse Taal en Cultuur. Een van de dingen die de professor toen over het schrijven van essays vertelde, is me altijd bijgebleven: “begin niet”. Hiermee bedoelde ze natuurlijk niet dat je na twintig minuten brainstormen de handdoek in de ring moet gooien en achterover moet leunen. Nee, met ‘begin niet’ doelde zij erop dat je niet per se bij het begin hoeft te beginnen bij het schrijven van een tekst. En dat geldt ook voor een Engelse tekst vertalen naar het Nederlands, of andersom. Niemand heeft gezegd dat je moet starten met de titel of introductie – soms kan het helpen om juist de derde of vierde alinea als eerste aan te pakken. Beginnen bij het tekstdeel waarbij jij je op je gemak voelt, kan je helpen op gang te komen. En als je eenmaal lekker in de tekst zit, rolt de rest van de vertaling er een stuk sneller uit.
Een ander advies dat er werd ingehamerd: laat de tekst los. Een vertaalde tekst mag niet lezen als een vertaalde tekst; voor de lezer moet het lijken alsof de tekst from scratch is geschreven. Meestal betekent dit dat je een tekst niet letterlijk, woord voor woord vertaalt. Met name als het gaat om culturele begrippen, zoals gezegden. Vaak doe je er beter aan het origineel los te laten en creatief om te springen met bepaalde woorden of zinnen. Mits de tekst en doelgroep dat toelaten, uiteraard; IT-gerelateerde teksten vragen vaak om een vertaling die dichter bij het origineel blijft dan bijvoorbeeld lifestyle-berichten. In ieder geval is het altijd belangrijk om je goed in te lezen alvorens je aan de slag gaat. Bekijk eerdere uitingen van je klant en raak vertrouwd met de meest gehanteerde termen. In sommige gevallen is het zelfs prima om Engelse termen onvertaald te laten. Zo zorg je dat je vertaalde tekst niet geforceerd klinkt. Laat de creatieve sappen stromen. Forout with the goat!
Nederlandse teksten zijn gemiddeld zo’n vijftien procent langer dan Engelse teksten. Daarentegen stelt het Engels je in staat om lange zinnen te maken, vaak zonder dat ze al te ingewikkeld worden. Daarnaast staan ras-Amerikaanse teksten veelal bol van overdreven termen, meestal in de overtreffende trap. Nederlanders zijn daar niet zo’n voorstander van. We roepen niet voor niets: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Dus wat nou als je zo’n tekst met complexe Engelse zinsconstructies vertaalt? Als je te dicht bij het origineel blijft, en vergeet de tekst een beetje los te laten, loop je het risico dat die lange en complexe Engelse zinnen in de Nederlandse versie nog veel langer en complexer worden – iets wat je graag wil voorkomen. Wat doe je dan? Je hakt de zin in tweeën. Misschien zelfs in drieën. Je gooit de overbodige bijvoeglijke naamwoorden eruit. Je maakt een selectie. Resultaat: een goedlopende, overzichtelijke, oer-Hollandse zin.
Mij is altijd verteld om ver uit de buurt van Google Translate en andere vertaalmachines te blijven. Want Machine Assisted Translation mag dan wel in opmars zijn, onder geen beding werkt het zo goed als de ervaren hersenpan van een vertaler. Vertalen is mensenwerk. Punt. Nu heeft de ervaring geleerd dat Google Translate prima te gebruiken is om een tekstje waar je niks van snapt beter te begrijpen (maar ga er niet blind vanuit dat de vertaling klopt). Tot hier reikt echter de helpende hand van Google Translate. Het is niet aan te raden je persbericht, blog, media alert, whitepaper, of Chinese afhaalmenu door een vertaalmachine te halen. Raadpleeg liever een woordenboek, of desnoods het internet – maar zorg dat je altijd zeker weet dat een term, zin, of zinsdeel op de juiste manier is vertaald, met behulp van een betrouwbare bron.
Contentbureau is zo’n betrouwbare bron. Dus kom je er niet uit met je vertaling? Wij gaan graag voor je aan de slag – met bovenstaande adviezen in ons achterhoofd. Bel 030-2080059 of mail naar info@contentbureau.nl.
Headerafbeelding met dank aan Pixabay.