11 april 2016 / Print
Ik ben een boekenwurm in hart en nieren: lezen doe ik al zo lang ik me kan herinneren. En nu wil ik niet als een oud vrouwtje klinken, maar dat deed ik ‘vroeger’ alleen maar van papier – tablets of smartphones waren er nog niet. Gelukkig maar, want lange lappen tekst lezen vanaf een scherm vond ik vreselijk.
Dat is ondertussen natuurlijk al lang achterhaald. Lezen op een scherm doen we tegenwoordig dagelijks; misschien geen dikke boeken, maar toch zeker wel e-mail, socialmediaposts of het laatste nieuws. Ook zie ik steeds meer mensen met e-readers, met name in het openbaar vervoer. Ik heb ‘m zelf ook!
Ik ga dus lekker met mijn tijd mee, op leesgebied – dacht ik. Maar wanneer ik trots vertel dat ik mijn e-reader overal mee naartoe neem, krijg ik steevast als reactie: ‘Nou, ik lees toch liever op papier…’ En het zijn niet alleen veertigplussers die dit zeggen – ook veel mensen van mijn leeftijd (en jonger) verkiezen nog altijd papier boven pixels.
Betekent de digitalisering dat de tekst op papier een uitstervend ras is? Of blijven mensen vasthouden aan wat ze kennen: papier? Veel mensen geloven inderdaad niet dat papier onder zal doen voor digitaal. Toch gaat volgens een enkeling het digitale boek binnenkort wel degelijk een flinke vlucht nemen. Maar wat kies je nu als bedrijf: papier of pixels? Het hangt allemaal af van het doel van je tekst.
Bij een voorkeur voor lezen op papier of op een scherm, gaat het al gauw over leesboeken. Voor korte berichten schijnt het weinig uit te maken en hebben mensen minder snel een voorkeur voor papier dan wel pixels. Digitale teksten nodigen meer uit tot scannen dan tot uitgebreid lezen. Kijken we bijvoorbeeld naar het nieuws, dan is koppensnellen prima te doen op een digitaal scherm. Zo blijven we lekker snel, maar oppervlakkig, op de hoogte.
De weekendeditie van de krant lezen we dan weer liever op papier. Dat geldt ook voor studieboeken, kortom: teksten waar we nog wat van op willen steken. Eerste onderzoeken op dit gebied wijzen uit dat lezen op papier inderdaad meer begrip oplevert dan lezen op een digitaal scherm – al kunnen de daadwerkelijke effecten hiervan eigenlijk pas over een paar decennia gemeten worden.
Het doel van het lezen (recreatief? Studeren?) is dus van belang bij de mediumkeuze. Lange, diepgaande teksten – teksten waarbij meer rust nodig is om ze te lezen – lezen we nog altijd het liefst op papier. Sommige dingen werken inderdaad beter op papier dan digitaal – maar soms is het ook andersom. Digitale teksten kunnen zeker goed gelezen worden, maar het hangt er dan wel vanaf met welk doel de tekst geschreven is.
Ik herken dat wel in mezelf. Lezen op mijn e-reader gaat prima, maar als het even kan, kies ik nog steeds voor papier. Of om met de woorden van mijn linnen tas te spreken: ‘I like big books and I can not lie’. Ik geloof dan ook zeker niet dat papieren teksten binnen afzienbare tijd uit gaan sterven. Maar het blijkt wel essentieel om te bepalen wat het doel is van een tekst, voordat je bepaalt of je hem print of niet.
Advies nodig over het meest geschikte medium voor jouw tekst? Of hulp nodig bij het schrijven van die tekst? Neem gerust contact met ons op!