28 september 2018 / Taal
Als copywriter zijn we bij Contentbureau gek op tekst. Maar vooral op taal. Oók gesproken taal. En dus krommen onze tenen regelmatig bij het horen van de uitspraak van sommige woorden. Daarom leggen we voor eens en voor altijd uit hoe je onderstaande woorden uitspreekt, en waarom. Niet meer fout doen, hè?!
Op de basisschool leer je woorden opdelen in lettergrepen. In het geval van paprika, zou dit verdeeld worden in pa – pri – ka. En omdat ‘pa’ een open lettergreep is, eindigt het op een lange ‘a’. Nee, pap-rika is niet fout. Maar wel lelijk.
Gaat hetzelfde dan ook op voor ‘puzzelen’? Nee, gek genoeg niet. De ‘z’ is hier een dubbele medeklinker, wat de uitspraak van de ‘u’ kort maakt. Dus zeg je ‘puh-zzelen’ in plaats van ‘puu-zzelen’. Lekker puh.
Proef op de som: Google Translate zegt inderdaad pa-prika en puh-zzelen.
We blijven even in de culinaire sferen. Het woord vanille is Frans. De specerij komt tegenwoordig inderdaad voornamelijk uit Madagaskar en Mauritius, waar Frans gesproken wordt. Ook komt de vanille-orchidee voor in Midden-Amerika, waar men Spaans spreekt. En ook in het Spaans wordt de dubbele ‘l’ uitgesproken als ‘j’. We pleiten er daarom voor om vanille ook op die manier uit te spreken: als ‘vanie-je’, dus.
Tequila daarentegen schrijf je met één ‘l’, en dus is er geen reden om in dit woord een ‘j’ te verwerken. Gewoon ‘tekiela’ zeggen dus, en geen ‘tekielja’. Want daarvan gaan, net als bij het drinken ervan, mijn nekharen rechtovereind staan.
Proef op de som: Google Translate spreekt vanille inderdaad op zijn Frans uit – maar tequila helaas ook…
Klemtonen, ook zoiets. Zeg je nu normalíter of normáliter? Japke-d. Bouma, die van de jeukwoorden op kantoor, verwoordt het als volgt: die woorden hebben “niets met liters te maken”. Spreek het daarom gewoon uit als ‘normáliter’ en ‘ideáliter’. Is dat ook weer de wereld uit.
Proef op de som: Google Translate doet het netjes! Zowel idealiter als normaliter rollen er perfect uit. Voor zover een spraakassistent perfect kan praten, dan…
Zo horen we pedaal (als in ‘gaspedaal’) regelmatig uitgesproken als ‘pendaal’. Een korte zoektocht op Google wijst uit dat zelfs fabrikanten en leveranciers dit aangrijpen om hun pedalen aan te prijzen als pendalen. Dus hierbij voor eens en voor altijd: het woord ‘pendaal’ bestaat niet.
Hetzelfde geldt voor ‘rontonde’. We begrijpen de verwarring – een rotonde is toch immers rond (en niet rood)? Maar het woord bestaat niet. Voortaan toch maar weer gewoon rechtsom over de rotonde.
In de categorie ‘tropische vruchten’ is de avocado aan een opmars bezig. Maar verwar hem alsjeblieft niet met het gele goedje dat je oma in het weekend naar binnen slobbert met slagroom. Noch met het juridische beroep. Het woord ‘advocado’ bestaat niet. Houd ermee op.
TIP!
Kom je er echt niet uit? Zoek het woord op in de Dikke Van Dale – het woord tussen haken toont de fonetische uitspraak. Of, nog simpeler: laat het woord uitspreken door Google Translate. Dikke kans dat deze tool het bij het rechte eind heeft. Behalve in het geval van ‘tequila’, dan.
Heb je de uitspraak onder de knie, maar nog altijd moeite met het op papier krijgen van woorden? Wij helpen je graag!
Headerfoto: Pexels